مقایسه تطبیقی توسل بزور و جهاد در فقه اسلامی
مقایسه تطبیقی توسل بزور و جهاد در فقه اسلامی
توسل به زور در عرف و منطق جامعه جهانی بطور مطلق ممنوع است، یعنی تحت هیچ شرایطی نمی‌توان از زور استفاده کرد، چون لفظ «زور» در همه جا و همه چیز ناپسند و نکو هیده است
آنچنانکه در فقه ما نیز محکوم و مزموم است و در مقابل جنایات جنگی و توسل بزور در آیات قرآنی از جهاد سخن به میان آمده است.این موضوع در حقوق بین‌الملل عرفی و حقوق معاهده‌ای نیز منع شده‌است.در بند ۴ مادهٔ ۲ منشور ملل متحد آمده:
«اعضای سازمان ملل متحد در روابط بین‌المللی خود از تهدید یا توسل به زور علیه تمامیت ارضی، استقلال سیاسی هر کشور یا هر گونه رفتاری که با اهداف ملل متحد مطابقت ندارد خودداری خواهند نمود.»
این اصل از جمله اصول ارزشمند منشور ملل متحد است» (اگر چه هیچ گونه ضمانت اجرایی برای آن در نظر گرفته نشده است) ، به این خاطر که از توسل به زوری که برخی از کشورها ذاتاً به آن متمایل هستند، جلوگیری می‌نماید.
اگرچه بر طبق دیدگاه تنی چند از تحلیل گران، منع ذکر شده در بند ۴ مادهٔ ۲ منشور ملل متحد صرفاً کشورها را از کاربرد زور در تمامیت ارضی و استقلال سیاسی دیگر دول صرفا برروی کاغذ و در متن معاهدات، کنوانسیونهای و منشور ملل متحد بازمی‌دارد اما عقیدهٔ عموم بر آن است که تمامیت ارضی و استقلال سیاسی، تنها دو عنصر تقویت‌کننده می‌باشند و این منع، دربرگیرندهٔ منعی عمومی است که عمومی بودن منع توسل بزور کاربردی تر و در آن منافع ملت‌ها بیشتر حفظ می‌شود بعنوان مثال آیا برای تغییر فرهنگ ملت‌ها می‌توان به زور متوسل شد؟
یا اینکه وقتی معاهده ای بنام NPT وجود دارد و خود کشورهای متخاصم آمریکا و اسرائیل نسبت به داشتن علوم مرتبط اقدام نموده اند آیا می‌توانند بر علیه کشور ثانی بزور متوسل شوند؟ به چه دلیل؟
و با اجازه و حکم چه مرجعی؟ یا با زور سعی در حذف یا کاهش یا ایجاد تاخیر در دستیابی به این دانش صلح آمیز نمایند؟
آیا می‌توان گفت که کشورها حق رسیدن به دانش هسته ای صلح آمیز و پزشکی که با سلامت جان انسان‌ها در ارتباط است را ندارند؟
پس چرا خودشان در این مسیر حرکت نموده اند و نسبت به تهیه و تولید سلاحهای کشتار جمعی هسته ای و شیمیایی اقدام کرده اند و کدام قانون، معاهده، کنوانسیون و توافقنامه بین اللملی به آنها اجازه داده است تا سلاح هسته ای تولید کنند ولی کسب دانش هسته ای صلح آمیز و پزشکی و حتی بازدارنده از اقدامات زورگویان دیگر دول برای ایران و دیگر کشورها ممنوع است؟!
این موضوع در تاریخچهٔ منشور ملل متحد بیان گردیده است.«ما مردم ملل متحد مصمم گردیده‌ایم به محفوظ داشتن نسل‌های آینده ازبلای جنگ که دوبار در مدت یک عمر انسانی افراد بشر را دچار مصائب غیرقابل بیان نموده‌است.»(مقصود جنگ های جهانی اول و دوم)
اکنون با توجه به این موضوعات، حال منع توسل بزور و حفظ جان‌ها از جنگ چگونه است که کشورهای متخاصم اسرائیل و آمریکا به نحو بی شرمانه ای در نظم بین المللی، تمامیت ارضی، رشد مسالمت آمیز علوم مختلف در کشورهای هدف دخالت نموده و اقدام به عملیات نظامی و غیر نظامی می‌کنند، آیا پلیس و مأمور اجرا هستن، با کدام حکم و از کدام دادگاه؟ سازمان ملل هم هیچ اقدامی انجام نمی‌دهد. اینجاست که اسلام موضوع مقابله به مثل و جهاد را مد نظر قرار داده است و در قرآن کریم هم خداوند متعال در آیات گوناگونی به مقاومت در برابر ظلم که در فقه ما مترادف با زور هست اشاره نموده است.
جهت دریافت مشاوره های حقوقی با وکلای متخصص اینجا کلیک فرمایید
جهت دریافت کتب مربوط به منابع آزمون های حقوقی اینجا کلیک فرمایید
مقایسه تطبیقی توسل بزور و جهاد در فقه اسلامی
دیدگاهتان را بنویسید